Aklınızda farklı diyarları keşfetmek varsa, gelin yönünüzü Orta Asya’ya çevirin. “Göğe Uzanan Dağlar Ülkesi” Kırgızistan tarih ve kültür peşinde olan herkesin seyahat planında üst sıraya yerleşmeli. Ön plana çıkan bazı eser ve noktalar burada, mutlaka göz atın.
İpek Yolu’nun Mirasları
Doğunun zenginliklerini batıya taşıyan tarihin en eski ve uzun karayolu olan Büyük İpek Yolu Kırgızistan’dan geçiyor. Bu yol üzerine 10.yüzyılda kurulan Balasagun şehri ise tarih kitaplarından aşina olduğumuz ve islamiyeti ilk kabul eden Türk hanlığı olan Karahanlılar’ın başkenti.
Tanrı dağlarının gölgesinde, Çüy vadisindeki kentin kalıntıları arasında yükselen Burana Minaresi, tarihi ve kültürel mirasın önemli parçalarından biri. Minarenin etrafındaki balbal taşlarıyla oluşan açık hava müzesi rotanızda olması gereken yerlerden sadece biri.
Tanrı Dağlarının eteğinde bulunan UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan Taş Rabat Kervansarayı, yine İpek Yolu üstünde Türk sanatının önemli eserlerinden biri olarak görülmeyi hak ediyor.
Kutadgu Bilig’in yazıldığı Kırgızistan topraklarını keşfetmek için bir başka neden ise Özgen olabilir. Oş kenti yakınında bulunan Özgen, Batı Karahanlı döneminin ticaret ve bilimin merkezi. Özgen Mimari Kompleksi gibi günümüze uzanan mimari eserleri görülmesi gereken yerlerden biri.
Atları Ehlileştiren Atalar
Tanrı dağlarında 3500 rakımda sizi bekleyen eşsiz bir zenginlik Saymaluu Taş. Açık hava kaya resimleri galerisi olarak adlandırılan kalıntılar, Toguz Toro’da bulunan milli parkta ziyaretçileri büyülüyor. Sayısı neredeyse 100 bine yaklaşan resimlerde dikkat çeken ata binen insan, tekerlek ve at arabalarını resimleri, milattan önce 2500-2000 civarında Türklerin atı ilk ehlileştirilenler görüşünün önemli bir göstergesi. Ulaşımı zor olsa da kendinizi bir “Walter Mitty” gibi hissetmek için daha iyi bir yer düşünemiyorum.
Kırgızistan antik ve kutsal bölgeleri de görülmeden geçilmemeli. Fergana Vadisi’nde bulunan Oş şehri, antik eserler başta olmak üzere türbe ve camileriyle ziyaretçileri kendine davet ediyor. Burada bulunan Süleyman’ın kutsal dağı olarak anılan Süleyman-Too Dağı UNESCO Dünya Mirasları Listesi’ne giren ilginç bir nokta. Hz. Süleyman’nın bir seyahat dönüşü burada mola vererek dinlendiği ve vücudunun izini bıraktığı rivayetinin yanında bu dağı farklı sekillere benzetenler de var. En güzeli bu efsaneler ülkesini insanın kendi gözleriyle görmesi.
Yakın Geçmiş
Başkent yakıındaki Çon Taş köyündeki Ata Beyit Anıt Mezarı ise ülkenin geçtiğimiz yüzyılda yaşadığı acıları ve yakın tarihini anlamak isteyenlerin görmesi gereken yerlerden biri. Baba Mezarı anlamına gelen bu anıt mezar kompleksinde dünya edebiyatının da önemli yazarlarından Cengiz Aytmatov da yatıyor. “Cemile”, “Dişi Kurdun Rüyaları” gibi muhteşem eserlerin sahibi Aytmatov’un el yazıları, fotoğrafları ve şahsi eşyalarının sergilendiği müze ev de Kırgızistan ziyaretinizde kültür turlarınızın bir parçası olmalı.
